Wydarzenia
Kwesty na polskich cmentarzach2015-10-29Uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny to dni, w których odwiedzamy cmentarze, aby wspominać zmarłych. Przed zabytkowymi nekropoliami organizowane są wtedy kwesty przeznaczone na konserwacje i renowacje zabytkowych grobowców, a także na cele dobroczynne.
- Kwesta jest znakiem pamięci o przodkach i historii całego Narodu - mówi Mikołaj Kornecki z Obywatelskiego Komitetu Ratowania Krakowa. Zdaniem Marcina Święcickiego z warszawskiego komitetu powązkowskiego uczestnictwo w wydarzeniu, w którym spotyka się "salon" danego miasta to także duży prestiż. Takie założenie przyświecało Jerzemu Waldorffowi, twórcy warszawskiej kwesty. Dotychczas powstało kilkadziesiąt komitetów opieki zabytków cmentarnych, które funkcjonują nie tylko w dużych miastach, ale też przy niewielkich lokalnych nekropoliach.
Polski pisarz i publicysta Jerzy Waldorff w 1975 roku powołał Komitet Ochrony Zabytków Starych Powązek (początkowo jako sekcję Towarzystwa Opieki nad Zabytkami), który miał dbać o przywracanie blasku zaniedbanym nagrobkom, wyróżniającym się wysoką wartością artystyczną. Fundusze na prace konserwatorskie miały być pozyskiwane z kwest, w których od początku udział brali stołeczni artyści i dziennikarze.
Również i w tym roku na warszawskich Powązkach odbędzie się kwesta organizowana przez komitet powązkowski. W sobotę i niedzielę na najstarszej nekropolii stolicy można będzie spotkać artystów, którzy wspomogą akcję odnowy niszczejących nagrobków.
Dotychczas udział w zbiórce na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie potwierdzili m.in. Danuta Szaflarska, Maja Komorowska, Olgierd Łukaszewicz, Kazimierz Kaczor, Jan Englert, Marian Opania, Hanna Śleszyńska, Grażyna Szapołowska, Anna Nehrebecka a także prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz. W kweście będą uczestniczyć członkowie zespołu pieśni i tańca Mazowsze oraz - po raz pierwszy - ratownicy warszawskiego WOPR. Puszka postawiona będzie też przy grobie inicjatora powązkowskiej kwesty Jerzego Waldorffa w Alei Katakumbowej.
W Warszawie zbiórkę pieniędzy wspiera Muzeum Powstania Warszawskiego. Na większości warszawskich cmentarzy spotkać będzie można kilkudziesięciu kwestujących wolontariuszy. Celem zbiórki jest budowa i renowacja zaniedbanych i zniszczonych mogił Powstańców Warszawskich 1944 roku oraz członków Polskiego Państwa Podziemnego, pochowanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Tegoroczna zbiórka ma być przeznaczona na konserwację 30 nagrobków powstańców na wojskowych Powązkach. - Aby to zrealizować potrzeba jeszcze ok. 200 tys. - informuje muzeum.
Na warszawskim cmentarzu żydowskim zbiórkę na renowacje nagrobków przeprowadzi Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej.
Również 31 października i 1 listopada zorganizowana zostanie zbiórka pieniędzy na renowację zabytków krakowskich nekropolii. Na Cmentarzu Rakowickim i Nowym Cmentarzu Podgórskim kwestować będą wolontariusze - głównie związani z Krakowem ludzi nauki i kultury. Jak wyjaśnia w rozmowie z KAI Mikołaj Kornecki, przewodniczący Obywatelskiego Komitetu Ratowania Krakowa przy okazji 35-lecia powstania komitetu zebrane fundusze będą przeznaczone na renowację jednej z kwater na Cmentarza Rakowickiego, czyli kilkanaście nagrobków. Wydany zostanie też przewodnik po kwaterach najstarszej krakowskiej nekropolii.
Na płockich cmentarzach, a zwłaszcza na najstarszym nieparafialnym w Polsce Cmentarzu Starym można będzie spotkać kwestarzy wyposażonych w specjalne identyfikatory i puszki. Celem akcji organizowanej przez stowarzyszenie "Starówka Płocka" będzie zebranie środków finansowych, na konserwację zabytkowych nagrobków, znajdujących się na płockich zabytkowych cmentarzach.
Za zebrane w tym roku środki ma zostać dokonana renowacja nagrobka żołnierza wyklętego – porucznika Stefana Bronarskiego ps. Liść (1916-1951) zamordowanego w więzieniu mokotowskim.
Organizatorzy spodziewają się udziału około 150 kwestujących płocczan, wśród nich będą m.in. lekarze, dziennikarze, przedsiębiorcy, politycy, artyści, społecznicy, duchowni, młodzież szkolna. Kwestować może każdy, kto wcześniej zgłosi taką chęć w stowarzyszeniu. Osoby zapisane otrzymają legitymacje uprawniające do kwestowania oraz puszki kwestarskie.
Zbiórki na rzecz ratowania zabytków nekropolii odbywają się m.in. w Bydgoszczy, Toruniu i Olsztynie. Angażują się w nie tylko znani artyści. Coraz częściej w kwestę angażują się młodzi ludzie.
W Kielcach na Cmentarzu Starym oraz na Cmentarzu Partyzanckim młodzi patrioci i przyszli wolontariusze diecezjalnych obchodów Światowych Dni Młodzieży już od soboty porządkują groby anonimowych żołnierzy, których szczątki spoczywają na kieleckich nekropoliach. Według szacunków jest ich ok. 1000 - na wszystkich pojawią się biało-czerwone wstęgi i zapłoną znicze. Akcję wspiera biskup kielecki Jan Piotrowski oraz naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, Dorota Kowczańska.
Polacy pamiętają także o historycznych nekropoliach, które po II wojnie światowej pozostały poza granicami naszego kraju. Co roku odbywają się zbiórki na Cmentarz Łyczakowski we Lwowie i wileńską Rossę.
Mieszkańcy Dolnego Śląska oraz województwa opolskiego mogą w tym roku, podobnie jak w latach poprzednich, wspierać polskie cmentarze znajdujące się za wschodnią granicą. W zbiórce zniczy prowadzonej w kilku dolnośląskich i opolskich szkołach zebrano ok. 70 tys lampionów, które zostaną zapalone na mogiłach, w których spoczywają szczątki przodków mieszkańców Dolnego Śląska. Jak mówi KAI Grażyna Orłowska-Sondej, inicjatorka akcji "Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia": "przekazane znicze rozwozimy przez cały listopad na opuszczone cmentarze na Wileńszczyźnie i Ukrainie, a 1 listopada wraz z uczniami szkół, które wspierają akcję zbiórki lampionów będziemy na Cmentarzu Orląt we Lwowie".
Podczas listopadowego weekendu na wielu cmentarzach Dolnego Śląska można będzie przekazać wolontariuszom ofiary pieniężne, które wspomogą restaurację zniszczonych pomników znajdujących się na kresach wschodnich.
Po raz szesnasty na cmentarzach Miłostowo i Junikowo w Poznaniu dziennikarze, ludzie kultury, politycy, sportowcy i członkowie Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej będą kwestować na renowację cmentarza na wileńskiej Rossie.
Tegoroczna zbiórka będzie przeznaczona na renowację nagrobka Edwarda Lewałd-Jezierskiego (1832-1902) oraz uporządkowanie okolicznych grobów. W ubiegłym roku podczas kwesty zebrano 30 tys. zł, za co odnowiono nagrobek Michała Innocentego Burhardta – lekarza i powstańca styczniowego.
Cmentarne kwesty wspierają nie tylko konserwację zabytków. Po raz kolejny zbiórkę na rzecz podopiecznych najstarszej placówki paliatywno-hospicyjnej na Pomorzu - Hospicjum im. ks. E. Dutkiewicza SAC przeprowadzą na gdańskich i okolicznych cmentarzach wolontariusze ubrani w charakterystyczne żółte koszulki. Wraz ze znanymi osobami z świata kultury i sportu w zamian za przekazane ofiary rozdawać będą symboliczne zapałki, będące znakiem przemijalności ludzkiego życia.
Również odwiedzając cmentarze w Koszalinie i Szczecinie wspomóc można osoby nieuleczalnie chore. Kwestę na tych cmentarzach prowadzi Fundacja Zachodniopomorskie Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych.
Na gliwickich nekropoliach odbędzie się kwesta na rzecz Hospicjum Miłosierdzia Bożego, a na największych cmentarzach Zabrza ponad 70 osób będzie kwestowało, by wspomóc Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta.